آیتالله حاج شیخ محمد شریف رازی در ماه رمضان سال ۱۳۴۰ هجری قمری (۱۳۰۱ خورشیدی) در شهر ری دیده به جهان گشود. تا سن سیزده سالگی در مهد تربیت پدرش ملاعلیجان كه از ذاكرین اهل بیت (علیهم السلام) بود پرورش یافت و علاوه بر آن تحصیلات جدید را تا حدود متوسطه ادامه داد. در سن ۱۳ سالگی پدر خود را از دست داد و بر اثر فشار زندگی و محرومیتهایی كه بواسطه فوت پدر برای وی و خانوادهاش بوجود آمده بود، از همان زمان توأم با تحصیل به كار و فعالیت برای امرار معاش پرداخت.
در سن ۱۷ سالگی و در سال ۱۳۵۷ قمری با تشویق و ترغیب مرحوم آیتالله شیخ محمدتقی بافقی به قم مهاجرت نمود. در آن زمان با وجود استبداد و خفقان رضاخانی وی به تحصیل علوم دینی پرداخت و مقدمات و ادبیات را از اساتید آن زمان حوزه همانند آیتالله ادیب تهرانی و دیگران فرا گرفت. همچنین سطوح عالی را نزد اساتید بزرگی مانند امام خمینی، آیتالله مرعشی نجفی، آیتالله گلپایگانی و آیتالله مجاهدی آموخت.
در سال ۱۳۶۲ قمری به نجف عزیمت كرد و از محضر درس مرحوم آیتالله اصفهانی و آیتالله شیخ غلامحسین اردبیلی و برخی دیگر از اساتید نجف اشرف در آن زمان كسب فیض نمود. تا اینكه پس از مدتی بواسطه عدم رضایت مادرش از دوری فرزند و دستور آیتالله اصفهانی، به قم مراجعت نمود. وی از زمان ورود آیتالله بروجردی تا سال ۱۳۷۴ قمری در محضر درس ایشان حاضر میگردید.
در زمان نخستوزیری دكتر مصدق به علت مبارزه با رژیم پهلوی و تلاش برای برقراری حكومت اسلامی دستگیر و زندانی گردید و سپس به كرمان تبعید شد. پس از آزادی در سال 1370 قمری مجدداً به قم مراجعت نمود و سپس به دستور آیتالله حجت، آیتالله صدر و آیتالله خوانساری برای تشكیل حوزه علمیه شهرری با آیتالله حاج شیخ علیاكبر برهان همكاری نمود و مدرسه برهانیه را تأسیس كرد. در سال 1383 قمری بنا به دعوت كتبی و شفاهی آیات عظام به قم مراجعت نمود و تا پایان عمر در همین شهر اقامت داشت. در خلال این سالها به تألیف و تدریس مشغول بوده و همچنین به منظور تحقیق و تبلیغ سفرهای متعددی به نقاط مختلف ایران و نیز برخی كشورهای دیگر داشته است. عمده فعالیتهای وی، تألیف و ترجمه كتب بسیاری در موضوعات متنوع علیالخصوص تاریخ، تراجم و شرح حال بزرگان شیعه و بویژه معاصرین بوده است.
آثار و تألیفات
معروفترین اثر ایشان كتاب گنجینه دانشمندان میباشد. تألیفاتی كه از ایشان و در زمان حیاتش منتشر شده به شرح زیر میباشند:
رسالهای درباره «امامزاده داود تهران» (۱۳۶۰ ق.).
مقدمه و تعلیقات «تنزیه القمیین» شیخ ابوالحسن عاملی (۱۳۶۳ق.).
رساله «التقوی و ما ادریك ما التقوی» درباره زندگانی و مجاهدتهای شیخ محمدتقی بافقی (۱۳۶۵ ق.).
«زندگانی حضرت عبدالعظیم الحسنی و امامزادگان مجاورش» (۱۳۶۶ ق.).
«آثارالحجه» یا «دائره المعارف حوزه علمیه قم» در سه جلد (۱۳۷۴ ق.).
«بستان الرازی» در علم كلام و فقه و اخلاق به زبان عربی (۱۳۸۵ ق.).
«چرا شیعه شدم!؟» در اثبات حقانیت مذهب تشیع.
«تحفه قدسی» در علائم ظهور حضرت مهدی(عج). (۱۳۵۰ ش.).
ترجمه جلد سوم «الكنی و الالقاب» محدث قمی به نام «مشاهیر دانشمندان».
ترجمه «درالثمین» تألیف علامه طبسی به نام «گوهر وزین».
تعلیقات و اخراج مصادر «وسائل الشیعه» شیخ حر عاملی و توضیح اشارات جلد سوم آن از اول كتاب العتق تا آخر دیات و شرح رجال آن كه در پنج جلد به چاپ رسیده است.
تعلیقات اجازات «بحار الانوار» مجلسی در شش جلد.
تعلیقات و اخراج مصادر «مكاتیب الائمه (ع)» در دو جلد.
«رساله برهان» در خدمات و شرح زندگی مرحوم حجتالاسلام برهان.
«زندگی عالم مجاهد آیتالله كاشانی».
«گنجینه دانشمندان» درباره شرح زندگی علمای حوزه در ۹ جلد. (ایشان پیش از اتمام جلد دهم این کتاب ارزشمند دعوت حق را لبیک گفتند.)
ترجمه جلد ششم «الغدیر» در دو جلد (۱۴۰۴ ق.).
ترجمه پنج جلد از تفسیر شریف «مجمع البیان».
«كربلایی كاظم حافظ كل قرآن».
«شرح زندگانی و مشایخ و اساتید مرحوم آیتالله شیخ محمدحسین نجفی عاملی».
«توتیای نظر» ترجمه «كحل البصر فی سیره سید البشر».
«اختران فروزان ری و طهران» (۱۴۱۲ ق.).
«كرامات صالحین» (۱۳۷۴ ش.).
آیتالله حاج شیخ محمد شریف رازی در شب سوم شعبان سال ۱۴۱۶ قمری (۱۳۷۴ شمسی) دچار عارضه سكته گردید و سالهای پایانی عمر شریف خود را در بستر بیماری گذراند. سرانجام پس از عمری تلاش و مجاهدت در راه معرفی دین مبین اسلام و اشاعه معارف آن و ثبت تاریخ حوزههای علمیه، در روز بیست و پنجم فروردین ۱۳۷۹ شمسی مصادف با شب تاسوعای 1421 قمری در سن 79 سالگی دار فانی را وداع گفت و بسوی دیدار معبود شتافت. مراسم تشییع پیکر ایشان در روز تاسوعا با حضور پرشور علما و عاشقان مکتب اهل بیت (علیهم السلام) در قم صورت گرفت و مرحوم آیت الله محمدتقی بهجت (ره) بر ایشان نماز خواند و سپس پیکر پاک ایشان در قبرستان شیخان واقع در مجاورت حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه (س) به خاک سپرده شد. یادش گرامی باد.